Het Gein, inspiratiebron voor kunstenaars
Tussen de plaatsen Abcoude en Driemond slingert het riviertje het Gein. Over een lengte van circa 6 km vormt het de verbinding tussen de Angstel bij Abcoude en de Gaasp en Smal Weesp. Het is een mooi gebied om op de fiets of wandelend te verkennen. En het Gein heeft vele kunstenaars door de jaren heen geïnspireerd.
Kunstenaars en het Gein
De prachtige natuur en de meanderende rivier hebben altijd een grote aantrekkingskracht gehad op kunstenaars. De Amsterdamse fotograaf Jacob Olie heeft eind van de 19e eeuw vele foto’s van en in het Gein gemaakt. In het Stadsarchief van de gemeente Amsterdam zijn deze te bekijken.
Jac. P. Thijsse, leraar, bioloog en oprichter van Natuurmonumenten, schreef daarnaast ook boeken en artikelen voor het tijdschrift de levende natuur. En misschien wel het meest bekend is hij geworden door zijn bijdragen aan de Verkade albums, begin 1900. Hij wandelde veel langs het Gein en vond de Gein mooier dan de Ganges in India. Het verhaal gaat dat toen hij op reis was door India en de Ganges zag, hij de legendarische woorden sprak: “geef mij maar het Gein”. Naast deze personen hebben nog veel meer kunstenaars hun inspiratie aan het Gein opgedaan.
Piet Mondriaan
Maar de bekendste kunstenaar die veel vertoefde in het Gein, was ongetwijfeld Piet Mondriaan. Voordat deze schilder bekend werd door zijn abstracte lijnenspel, was hij een natuurschilder. Hij zat veel met zijn ezel langs de rivier en heeft diverse kunstwerken afgeleverd. Tot circa 1907 heeft hij boerderijen, landschappen en molens vereeuwigd. Blijkbaar had de Oostzijdse molen een bijzondere aantrekkingskracht. Deze molen heeft hij wel 20 keer vastgelegd. De bekendste versie hiervan hangt in het Rijksmuseum in Amsterdam.
Persoonlijk vind ik het bovenstaande schilderij van Mondriaan het mooiste dat hij in het Gein gemaakt heeft. De rij van elf populieren in rood, geel, blauw en groen toont een mooi kleurenpalet. De lichtgevende oranjerode bomen en hun spiegeling vormen al bijna een abstract lijnenspel, waar Mondriaan later wereldberoemd mee werd. Het schilderij markeert de overgang van zijn tamelijk traditionele vroege werk naar zijn latere abstracte schilderijen. Dit kunstwerk is te bewonderen in Museum de Fundatie in Zwolle, dat ook deze foto ter beschikking heeft gesteld.
Wandeling door het Gein
Vanaf het station in Abcoude is het een klein eindje lopen om bij het Gein te komen. Hier kun je kiezen of je de route loopt over Gein Noord of via Gein Zuid. De twee wegen aan weerszijden van de rivier. In totaal is het hele rondje ongeveer 12 kilometer. Sla je op Gein Zuid af op het Velterslaantje en loop je naar het Fort van Nigtevecht, dan is het in totaal nog 3 kilometer langer.
Je ziet het oude station van Abcoude liggen. Nu is het in gebruik als boutique hotel met de toepasselijke naam Witte Dame. Het is een lekkere plek om wat te eten of te drinken. Vlakbij ligt de spoortunnel die ervoor zorgt dat de drukste spoorlijn van Nederland nu het landschap niet meer ontsiert. Dankzij een jarenlange lobby van natuurorganisaties en de gemeente Abcoude is deze tunnel er gekomen.
Molen
Iets verderop, aan Gein Zuid, ligt Anna Haen. Ook hier is het goed toeven voor pure en lokale producten of een kop thee. Ook zie je hier het “kippenbruggetje” liggen. Een houten brug dat Gein Noord met Gein Zuid verbindt. En er staat een bijzonder herenhuis, genaamd Bijlmerlust. Rond 1740 bouwde men dit huis, maar op een heel andere plek. In 1970 werd het daar gesloopt en is het herenhuis herbouwd aan het Gein-Zuid.
Langs de vele boerderijen bereik je de Oostzijdse molen “Delphine”. Zoals gezegd vele keren vereeuwigd door Piet Mondriaan. De molen is niet meer in gebruik als poldergemaal, maar op verzoek kan de molenaar de molen laten draaien. De molen dient nu als B&B en als vergaderruimte.
Weer een stukje verder, bij de afslag naar het Velterslaantje. ligt nog een B&B, De Vink genaamd. Vanaf de 17e eeuw heeft het de functie van herberg en uitspanning gehad, dit heeft geduurd tot midden vijftiger jaren. En nu heeft het die functie dus weer.
Boerderij Hogerlust
Zo’n 2 kilometer voor de kruising met de provinciale weg ligt de monumentale boerderij met voorhuis “Hogerlust”. De boerderij dateert uit de tweede helft van de 18e eeuw. In het voorhuis van de boerderij is nog veel dat herinnert aan de oude indeling en inrichting. In één van de woonvertrekken is een schilderij aanwezig, dat in de 19e eeuw in opdracht van de familie Van den Bosch gemaakt is. Het pand wordt nog steeds door de familie bewoond. Je kunt hier ook overnachten. In een van de bijgebouwen zijn twee comfortabele kamers. De vriendelijke eigenaar is zeer servicegericht. Hij doet er alles aan om het je naar de zin te maken.
Als je via Gein Noord terugloopt, kom je na een tijdje bij een voormalige zondagsschool Eben Haëzer. Het is in 1932 gebouwd en werd ook gebruikt voor feestelijke en kerkelijke bijeenkomsten. Tot 1975 heeft het de oorspronkelijke functie gehad. Nu is het in de weekenden geopend voor een kunstexpositie.
Daarna komt weer een molen in beeld. Deze Broekzijdse molen, gebouwd in 1641, diende voor het bemalen van de Broekzijdse polder. Nu gebeurt dit alleen nog op vrijwillige basis. De ligging aan het Gein is mooi, maar kijkend naar het westen zie je wel de contouren van de stad Amsterdam. Zo onderscheid je gemakkelijk de Johan Cruyff Arena en het AMC (tegenwoordig Amsterdam UMC genoemd, na de fusie met het VU Ziekenhuis).
Kaasboerderij
Een leuke tussenstop op deze wandeling is bij boerderij “Gein Genoegen”. Hier maakt men op traditionele wijze heerlijke boerenkazen. Het leuke winkeltje is geopend van donderdag tot en met zaterdag. Naast kaas kun je hier diverse andere zuivelproducten kopen, maar ook biologisch vlees.
En voor de “Boer zoekt vrouw” fans: in 2011 was boer Gijsbert uit Abcoude een van de boeren die meedeed. Hij viel voor Friezin Femke en zij voor hem. Ze zijn inmiddels getrouwd en hebben samen drie kinderen. Zij wonen op hun boerderij aan het Gein Noord. Waar, dat zeggen we niet. Maar misschien kom je ze wel tegen tijdens je wandeling.
En dan zie je de eerste huizen van Abcoude weer. Via de Kerkstraat loop je het leuke centrum binnen. Als je hier linksaf gaat, kom je na circa 200 meter café restaurant De Eendracht tegen. Op het grote terras kun je heerlijk nagenieten van een mooie kunsthistorische wandeling.